O nama

DRŽAVNI ARHIV CRNE GORE – ARHIVSKI ODSJEK NIKŠIĆ

  

Za pripadajuće fondove i zbirke kliknite ovdje.

Arhivsko odjeljenje (odsjek) Nikšić, Državnog arhiva Crne Gore osnovano je 1. septembra 1959. god. kao jedna od organizaciono radnih jedinica Državnog arhiva NR Crne Gore, za poslove državne arhivske službe, za tadašnje opštinske odbore: Nikšić, Grahovo, Velimlje, Plužine, Žabljak i Šavnik. God. 1965. tadašnji Arhivski centar Nikšić, svoju funkciju zaštite arhivske građe i njenu obradu vrši u sklopu zavičajnog muzeja ,da bi sljedeće 1966. god. bila konstituisana zajednica kulturnih ustanova koju čine: Arhiv, Muzej i Biblioteka ,,Njegoš" Nikšić. 1976. God. Arhiv svoju funkciju obavlja kao RJ Arhiv i Biblioteka u okviru novoosnovane institucije centar za kulturu Nikšić (na osnovu samoupravnog sporazuma od 07.maja 1976. god. br. 04-3556/75).

01.novembra 1992. god. reorganizacijom arhivske službe Crne Gore, Arhiv u Nikšiću postaje Arhivsko odjeljenje Nikšić, Državnog Arhiva Crne Gore. Zakonom o arhivskoj djelatnosti Crne Gore svi postojeći arhivi, koji su do tada bili samostalne javne kulturne institucije ili jedinice u okviru Državnog Arhiva Crne Gore . Formalno – pravno Arhiv prelazi iz oblasti kulturnih – javnih ustanova u državnu upravu i djelatnost kao republička upravna organizacija (do 2004. kada je razvrstana u kategoriju Zavoda).

1999. god. novim pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji Državnog Arhiva Crne Gore, na koji je data saglasnost Republike Crne Gore došlo je do promjene njegove organizacione strukture.

Arhivska služba je institucionalizovana u tri sektora, dva centra i službu za vršenje normativno – pravnih, računovodstvenih i opštih poslova. Jedan sektor preko četiri odjeljenja sređuje i obrađuje arhivsku građu starog perioda i građu republičkih organa i organizacija novog perioda. Drugi sektor sa svojih 14 arhivskih odsjeka štiti, preuzima, smješta, sređuje, obrađuje i omogućava korišćenje arhivkse građe lokalnih organa i organizacija. Jedno od tih 14 arhivskih odsjeka je i Arhivski odsjek u Nikšiću sa nadležnošću nad odjeljenjima u Šavniku i Plužinama u kojima rade dva službenika – savjetnika III (VSS). Osnovna i najznačajnija djelatnost Arhiva je svakako briga o arhivskoj građi. Na poslovima zaštite arhivske građe van arhiva rade dva službenika, viša savjetnika III (VS). Po podacima Centralnog registra u Podgorici na području Opštine Nikšić postoji 2782 pravnih subjekata. Od tog broja društva sa ograničenom odgovornošću ima 1411, akcionarskih društava 38, konadantnih društava 39, preduzetnika 1099, dio stranog društva 4, nevladinih organizacija 79, ortačkih društava 14, ustanova 86, za druga 10. Neprofitabilno, nevladine organizacije, koje nijesu registrovane kod Privrednog suda, već u registru Vlade RCG – Ministarstvo pravde. U Nikšiću ima: nevladinih fondacija 3, nevladinih udruženja 416, političkih stranaka 2.

Na sređivanju i obradi arhivske građe radi 4 viša savjetnika III (VS) i 2 savjetnika III (VSS). Sređivanje i stručna obrada podrazumijeva veoma složen i kompleksan proces koji je veoma slojevit: inventarisanje, klasifikacija, katalogiziranje, istraživački poslovi na planu kompeltiranja arhivskih fondova i zbirki, saradnja i učešće na realizaciji odgovarajućih stručnih i naučnih projekata, osmišljavanje izložbi, stalna edukacija iz istorije, paleografije, arhivistike i dr. nauka.

Namještenici V (SSS) kojih je troje rade na klasifikaciji arhivske građe i pomoćnih fondovskih knjiga kako bi se što efikasnije radili na izdavanju građe. Građa koja se čuva u Arhivskom odsjeku Nikšić u ukupnoj količini od 730 d/m. Najstariji dokumenti potiču iz 1830. god. Najveći dio građe sačinjava ona građa koja je nastala poslije 1944. god. dok manji dio građe obuhvata period 1830-1944. god. Arhiv je opšteg tipa i građa koju čuva sadrži podatke o ekonomskoj, kulturnoj, političkoj, prosvjetnoj istoriji razvitka nikšićke opštine i okoline sa područja djelatnosti Arhiva. Danas imamo 107 arh.fonda 10 ličnih i porodičnih fondova, 4 zbirke i 1 fond audio – vizuelne građe.

Arhivsko odjeljenje Nikšić zahvata površinu od 480m² smještajnog prostora i tri kancelarije (podstanar Centra za kulturu), smješteno u lijevom krilu Dvorca Nikole I Petrovića Njegoša. Zgrada je završena 1900 god. i urađena je u neorenesansnom stilu, dvorac je finansirao ruski car Aleksandar III a lokaciju je utvrdio zadarski arhitekta Josip Slade. Projektant je bio arh. Mihail Mihailović preobraženski sa tadašnjeg Petersburskog univerziteta.

Biblioteka arhiva ima ukupno 629 bibliotečkih jedinica.

Radno vrijeme za korišćenje arhivske građe je od 9h – 13h.